Το γάγγλιο αποτελεί την πιο συχνή μάζα μαλακών μορίων στον καρπό και στο χέρι. Πρόκειται για μια κυστική διόγκωση η οποία περιλαμβάνει ζελατινώδες υγρό και εξορμάται από την άρθρωση ή το έλυτρο των τενόντων. Συνήθως, αυξάνεται σταδιακά. Συχνότερη εντόπιση στην ραχιαία επιφάνεια του καρπού σε σχέση με τη λιγότερη συχνή εμφάνιση της στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού.
Γάγγλιο: Σε ποια σημεία εντοπίζεται;
Το γάγγλιο μπορούμε να το συναντήσουμε στα παρακάτω σημεία:
- Ραχιαία επιφάνεια του καρπού
Εξορμάται από την σκαφομηνοειδή άρθρωση (60-70%).
- Παλαμιαία επιφάνεια του καρπού (18-20%) όπου η γαγγλιακή κύστη προβάλλει από την κερκιδοκαρπική ή την σκαφοπολυγωνική άρθρωση . το γάγγλιο μπορεί να εφάπτεται ή να περιβάλλει την κερκιδική αρτηρία.
- Έλυτρο των καμπτήρων τενόντων
- Ραχιαία επιφάνεια των τελικώναρθρώσεων των δακτύλων σε έδαφος οστεοαρθρίτιδος – με την ονομασία μυξοματώδης ή βλεννώδης κύστη (Mycous cyst).
Ανατομία
- Οι γαγγλιακές κύστεις έρχονται σε επαφή με την υποκείμενη άρθρωση ή το έλυτρο των τενόντων μέσω ενός μίσχου.
- Τα γάγγλια μπορεί να έχουν μία ενιαία κοιλότητα ή να είναι πολυλοβώδη (πολύχωρα).
- Αν και δεν πρόκειται για πραγματική κύστη, δεδομένου ότι δεν καλύπτεται από επιθηλιακό ιστό , ωστόσο περιέχει ένα διαυγές παχύρευστο ζελατινώδες – βλεννώδες υγρό αποτελούμενο από γλυκοζαμίνη, αλβουμίνη, σφαιρίνη και μεγάλη περιεκτικότητα υαλουρονικού οξέος.
Γάγγλιο: Αίτια
Η ακριβής αιτία εμφάνισης του γαγγλίου παραμένει άγνωστη. Κάποιοι θεωρούν ότι η εμφάνιση της γαγγλιακής κύστης είναι αποτέλεσμα προσεκβολής (κήλης) του αρθρικού υμένα της άρθρωσης (synovial herniation).
Άλλοι, δέχονται σαν αιτία την ινώδη εκφύλιση των συνδέσμων του καρπού.
Μια πιο πρόσφατη θεωρία υποστηρίζει ότι οι γαγγλιακές κύστεις οφείλονται σε τραυματισμό του αρθρικού θυλάκου και των συνδεσμικών στοιχείων. Ο τραυματισμός διεγείρει την έκκριση βλεννώδους υγρού από τα μεσεγχυματικά κύτταρα , τη συσσώρευσή του και κατά συνέπεια τη δημιουργία χώρου αποθήκευσής του (κύστη).
Συμπτώματα & Κλινική Εικόνα
Το γάγγλιο εμφανίζεται πιο συχνά μεταξύ 2ης -5ης δεκαετίας.
- Τα γάγγλια τείνουν να κυμαίνονται σε μέγεθος ανάλογα με την ποσότητα του υγρού που υπάρχει στην κύστη.
- Οι ασθενείς παρατηρούν αύξηση του μεγέθους της κύστης με τις δραστηριότητες.
- Συνήθως δεν προκαλεί πόνο η εμφάνιση του γαγγλίου.
- Οι υπαισθησίες είναι σπάνιες , αλλά μπορεί να προκύψουν σε πίεση του νεύρου από το γάγγλιο.
- Σε εμφάνιση του γαγγλίου στην ραχιαία επιφάνεια του καρπού οι ασθενείς παραπονούνται για αδυναμία του δραγμού.
- Εμφάνιση του γαγγλίου ως μικρής σκληρής ανώδυνης μάζας στην άκρη των δακτύλων στην παλάμη δίνοντας την εικόνα οζιδίου , προερχόμενο από το έλυτρο των καμπτήρων τενόντων. Είναι σταθερά και δεν κινούνται με την κίνηση των τενόντων.
Γάγγλιο: Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται μέσω της κλινικής εξέτασης σε συνδυασμό με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού.
Ο απλός ακτινολογικός έλεγχος έχει ένδειξη στην αναγνώριση ραχιαίων οστεοφύτων ή οστεοαρθρίτιδας των φαλαγγοφαλαγγικών αρθρώσεων κατά την ύπαρξη της βλεννώδους κύστης.
Η μαγνητική τομογραφία και το υπερηχογράφημα επιβεβαιώνουν το μέγεθος και τη θέση που εξορμάται η γαγγλιακή κύστη.
Η οριστική διάγνωση τίθεται με την χειρουργική αφαίρεση και την ιστολογική εξέταση.
Θεραπεία Γαγγλίου
Τα περισσότερα γάγγλια είναι ασυμπτωματικά, άρα η παρακολούθηση στις περισσότερες περιπτώσεις είναι επαρκής.
Σε συμπτωματικούς ασθενείς, όμως, η θεραπεία περιλαμβάνει ανάπαυση, αναλγητικά, ακινητοποίηση και παρακέντηση του υγρού του γαγγλίου με ή χωρίς έγχυση κορτιζόνης. Το ποσοστό υποτροπής μετά από παρακέντηση είναι > 50%.
Χειρουργική Αφαίρεση
Ενδείξεις που οδηγούν σε χειρουργική αφαίρεση του γαγγλίου αποτελούν τα παρακάτω:
- Αυξανόμενο μέγεθος του
- Λειτουργική ανεπάρκεια του χεριού στις καθημερινές δραστηριότητες του ασθενή Εμφάνιση υποτροπής μετά από συντηρητική θεραπεία
Η ανοικτή χειρουργική εκτομή του γαγγλίου αποτελεί θεραπεία εκλογής. Στα μικρά ενδοτενόντια γάγγλια η αφαίρεση τους γίνεται με τοπική αναισθησία, αντίθετα στα μεγαλύτερα συστήνεται η περιοχική αναισθησία.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι τα ποσοστά υποτροπής είναι < 5% εφόσον η χειρουργική αφαίρεση της κύστης περικλείει και το μίσχο της.
Ο Παναγιώτης Καλδής έχοντας υλοποιήσει σε όλη την πορεία της καριέρας του πολλά χειρουργεία για την αντιμετώπιση των παθήσεων του άνω άκρου , αποτελεί τον πλέον κατάλληλο γιατρό για να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε το πρόβλημά σας. Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του για ό,τι σας προκύψει.